Een bijzondere testrit

Audi ontwikkelaar Thomas Müller en zijn team lieten Lu Ban en Kong Ming, twee semi-autonome prototypes van de Audi A7 Sportback, een bijzondere testrit maken. Een in eerste instantie onzekere en daarna enthousiaste verslaggever doet verslag.

Semi-autonoom door de stadsjungle van Shanghai –
dit is geen toekomstvisie meer.

Het is drukkend warm en klam in Shanghai, een miljoenenstad in China. Op de stadssnelweg rijden de auto’s in colonne langzaam richting het stadsdeel Pudong, ofwel rechtstreeks naar het Manhattan van Shanghai. De weg draait in een spiraal omhoog naar de vierhonderd meter lange brug over de rivier Huangpu. Midden in de verkeersstroom zit een witte Audi A7 Sportback met de bijnaam Kong Ming. Achter het stuur Thomas Müller, die bij AUDI AG de leiding heeft over de ontwikkeling van rem-, besturing- en assistentiesystemen. Dit is een testrit om semi-autonoom rijden in druk verkeer uit te proberen. Hoe zal het Audi prototype deze proef in de Aziatische metropool doorstaan?

Zodra de auto op het rechte stuk is, verschijnt een witte tekst op het instrumentenpaneel: ‘Piloted Driving available’. Müller drukt op een schijnbaar gewoon knopje op het stuur, laat zijn handen los, haalt de voeten van de pedalen en gaat er eens goed voor zitten. De engineer glimlacht tevreden. De groen verlichte randen van de snelheidsmeter en toerenteller zijn een signaal dat de techniek alles onder controle heeft. In eerste instantie is het voor mij als passagier een merkwaardig idee dat de Audi A7 Sportback nu zelf rijdt. De ietwat ongemakkelijke gewaarwording verandert al snel in oprechte verbazing. Het stuur draait uit zichzelf en houdt de A7 Sportback veilig binnen de lijntjes, terwijl er ook steeds voldoende afstand tot voorliggers is.

90 procent van de ongevallen is aan de bestuurder te wijten.

Uiteindelijk willen we een veiligheidssysteem aanbieden dat dit percentage reduceert. (Thomas Müller, Hoofd Ontwikkeling Rem-/Besturing-/Assistentiesystemen)

Wat er ogenschijnlijk heel eenvoudig uitziet en bij mij verbaasd hoofdschudden oproept, vergt een lange voorbereidingstijd. Müllers team is al wekenlang in het Audi R&D Center in Beijing, om samen met de collega-ontwikkelaars van Audi China de twee prototypes in te richten. De elektronica is speciaal afgestemd op de Chinese verkeerssituatie. In het Rijk van het Midden gaat het er veel chaotischer aan toe dan op de Duitse autobahn of Amerikaanse highway. Een bus van rechts, een auto van links, een voertuig dat snel nog in het krappe gat voor de A7 duikt – het zijn extreme omstandigheden waarin mensen al snel op de grenzen van hun kunnen balanceren.

Ook voor de elektronica van beide Audi A7’s is dit een test op uithoudingsvermogen. De ervaren bestuurders moeten regelmatig ingrijpen. “Dat is precies de reden waarom we in China testen”, aldus teamlid Sebastian Klaas, die op de achterbank de autogegevens op een computerscherm in de gaten houdt.

“Het rijden hier verschilt enorm van dat in Europa en de VS. De claxon is standaard onderdeel van Chinese communicatie. Daarmee laten weggebruikers weten dat ze ertussen willen en nog veel meer. Dat moeten we leren begrijpen.”

Europa en de VS maken in 2017, in de nieuwe Audi A8, kennis met semi-autonoom filerijden. Müllers team staat in Azië nog maar aan het begin. Bij het ontwikkelen van rijassistentiesystemen spelen de infrastructuur en het rijgedrag in een land een hoofdrol. “We moeten het systeem voor elke regio aanpassen en goedkeuren. Betrouwbaarheid is voor Audi het belangrijkste. Uiteindelijk gaat het immers om de veiligheid”, aldus Müller.

1400x840-zonder-handen3.jpg

De samenwerking met het Audi Technology Center in China is cruciaal voor dit project. Het ontwikkelingscentrum in Beijing komt overeen met dat in de hoofdvestiging in het Duitse Ingolstadt. In China werken specialisten vanuit de hele wereld, waaronder ook Duitse engineers. De Chinese medewerkers hebben de twee prototypes hun namen gegeven.

Deze ‘doop’ is een traditie binnen Müllers team. “Wij geven de auto’s altijd een naam, omdat we denken dat ze een eigen persoonlijkheid hebben. Je kunt twee auto’s van dezelfde techniek voorzien en toch rijden ze beide anders. Elk heeft een eigen karakter”, weet Müller. Met de namen Lu Ban en Kong Ming benadrukken de engineers dat Audi hoog inzet met zijn eigen technologieën. Lu Ban leefde in de vijfde eeuw voor het begin van de jaartelling en wordt in China gezien als de vader van de architectuur. Kong Ming vond in 200 een terreinvaardig voertuig uit, zeg maar een soort van eerste quattro.

Als passagier vertrouw ik het systeem

“In principe moet de auto rijervaring opdoen, net zoals dat voor mensen geldt. Je kunt niet alles van tevoren programmeren. In plaats daarvan ontwikkel je een zelflerend systeem. Voor semi-autonoom rijden in steden zijn zwermintelligentie en kunstmatige intelligentie noodzakelijk”, aldus Thomas Müller. Dat kost veel tijd. Ook ontbrekende wetgeving is een beperking. Tot slot is er nog de klant, die open moet staan voor deze innovaties en ze dient te accepteren.

Als passagier vertrouw ik het systeem, omdat Müller het vertrouwt. Na korte tijd zit ik net zo ontspannen in de auto als de engineer naast mij. Ik vraag me af of ik de controle zou overlaten aan de auto als ik zelf achter het stuur zou zitten. Müller reageert gelaten. “Wij ontwikkelen deze systemen op evolutionaire manier. We laten onze klanten stap voor stap wennen aan semi-autonoom rijden.” Volgens Müller is de reactie meestal dat het voelt als rijden met de volgende generatie adaptive cruise control.

Bovendien ligt de keuze voor semi-autonoom rijden altijd bij de bestuurder. “We hebben niet als strategie de bestuurder te vervangen, maar hem of haar te ondersteunen.” Dit geldt voor alle situaties waarin autorijden minder leuk is of potentieel gevaarlijk, met andere woorden: situaties die te weinig of juist te veel aandacht vergen van de automobilist.

Intussen is Kong Ming al lang de brug over gereden. Ik was zo onder de indruk van de manier waarop we in de toekomst rijden, dat ik de indrukwekkende skyline van Shanghai helemaal uit het oog ben verloren. Met de laaghangende bewolking van vandaag was er toch al niet veel van te zien. Kort voor het verlaten van de snelweg meldt de A7 Sportback zich. “Traffic dissolving. Please take control of vehicle”, verschijnt in het rood omrande display. De Audi engineer ontheft voor vandaag zijn persoonlijke chauffeur van zijn taak en neemt zelf de besturing weer over.